ŚFiNiA

Michał Dyszyński

W tym wątku zamierzam przedstawić własną koncepcję prawdy. Roboczo i opisowo nosi ona nazwę, jak w tytule: Epistemologia gier opisowych w przestrzeni informacyjnej
Taka nazwa, co prawda mało zręczna, najlepiej opisuje w postaci krótkiej frazy, istotę tej koncepcji (będę dalej też używał skrótowca EGOPI).
Na start spróbuję przedstawić pewne założenia owej koncepcji:
1. Niedostępność prawdy absolutnej Prawda "sama w sobie", jeśli istnieje (jestem w tej kwestii agnostykiem) i tak jest umysłom niedostępna. Zatem jedyne o czym możemy sensownie mówić, to o NASZYCH PRZEKONANIACH na temat prawdy w tej, czy innej postaci. Wręcz dystansuję się od mówienia o prawdzie absolutnej (nie negując jej), właśnie dlatego, iż za chwilę z takiego mówienia pojawia się zwykle sugestia: skoro prawda absolutna jest, a ja coś tam głoszę, co jest przecież prawdziwe, to ja mówię prawdę absolutną. Taka postawa - postawa PYCHY EPISTEMOLOGICZNEJ - jest w mojej koncepcji zabroniona i wręcz tępiona. Każde stwierdzenie, jakie o prawdzie, rzeczy, świecie głosimy ma domyślny status: niepełne, niedoskonałe, fragmentaryczne, możliwe do poprawienia w kolejnych odsłonach poszukiwania prawdy.
2. Umysły tworzą OPISY I MODELE na temat siebie i otaczającej rzeczywistości. Te opisy i modele, nie mając statusu absolutnych, NIE są równorzędne. Możemy wartościować nasze przekonania o rzeczywistości pod różnymi kątami. Mówimy w tym kontekście ZAWSZE o prawdach CZĄSTKOWYCH (jednak owej cząstkowości nie należy mylić z fałszywością, czy inną formą błędności).
3. Ostatecznym odbiorcą i nośnikiem owych opisów, modeli, prawd cząstkowych JEST UMYSŁ. To on także ocenia poprawność owych prawd pod kątem INTEGRACJI Z UMYSŁEM (z nim samym). To wyznacza nam najbardziej podstawowy mechanizm wartościowania prawd (cząstkowych) - ZDOLNOŚĆ DO UŻYCIA PRZEZ UMYSŁ do RÓŻNYCH CELÓW (aspekt pragmatyczny, szeroko pojęty).
4. Wyizolowany umysł nie jest jednak w stanie wytworzyć poprawnej struktury oceny dla swoich prawd. Aby taką ocenę wybudować, niezbędne dla umysłu jest ODNIESIENIE DO NIEZALEŻNYCH UJĘĆ, czegoś co funkcjonuje poza tym umysłem. Umysł, który jest nieustannie sędzią we własnej sprawie, zapętla się, nie wiedząc co jest powieleniem błędu, poczynionego na starcie rozumowania, a co poprawnie odnosi się do rzeczywistości. Dlatego do stworzenia poprawnej idei prawdziwości niezbędne jest wrzucenie roboczych emanacji umysłu W PRZESTRZEŃ NIEZALEŻNYCH OCEN, w swoistą GRĘ MYŚLI, budowaną przez umysły niezależne, wolne, walczące z opanowaniem PIERWIASTKA CHAOSU.
5. Prawdziwość w tym kontekście jest IDEĄ DYNAMICZNĄ. Nie jest żadną formą statycznego ustalenia "jak jest i jak zawsze będzie", lecz stanowi coś w rodzaju "WIELODOSTĘPNEJ BIBLIOTEKI" wzbogacanej przez umysły na tyle poprawne, aby PRZESTRZEGAĆ PODSTAWOWYCH REGUŁ tworzenia opisów i modeli budujących prawdy.
6. Umysł buduje prawdy we współdzielonej przestrzeni informacyjnej, metodą SYNCHRONIZOWANIA I UZGADNIANIA jako system różnych sposobów podejścia do opisów, zagadnień. Współpracuje w tym z INNYMI UMYSŁAMI. Ostatecznie przyjmuje to formę zbliżoną do GRY, w której każdy umysł coś tam od siebie dokłada, prezentuje swoje stanowisko, daje sygnał zwrotny na temat tego, jak ocenił wkład w przestrzeń informacyjną ten, czy inny model, opis, wprowadzony aspekt (aspekt konsensualny). Wszystkie umysły razem budują STRUKTURĘ PRAWDZIWOŚCI, która jednak nie jest statyczna, lecz ulega ciągłemu DOSKONALENIU.
7. Ujęcie binarne "prawda vs fałsz" w tej koncepcji natywnie NIE jest obsługiwane. Stwierdzenia w ramach koncepcji gier opisowych nie zawsze będą dawały się zredukować do prostego binarnego schematu "to jest prawdziwe", bądź "to jest fałszywe". Schemat ów jest bowiem w istocie formą zrzutowania modelu na jakiś kontekst, jest odpowiedzią na konkretne pytanie. W ogólności takie pytanie w ogóle nie musi mieć odpowiedzi, bądź owa odpowiedź może cechować się ROZMYCIEM ZNACZEŃ, uniemożliwiającym spójną interpretację. Oczywiście UZGADNIAJĄC WIĘZY dla tworzonych ocen, możliwe jest konstruowanie poprawnie działających (czytaj: dających się przez umysł niesprzecznie interpretować) roboczych rozróżnień prawda vs fałsz. Najczęściej jednak jest to bardzo konkretna konstrukcja, mająca ograniczenia, odnosząca się do konkretnego modelu, czy systemu opisów, a nie dana z góry dla każdego rozumowania. Można by to, w jakimś stopniu powiązać z dołożeniem do kategorii "prawda" i "fałsz", ABSOLUTNIE NIEZBĘDNEJ kategorii dodatkowej "brak możliwości zaklasyfikowania".

Koncepcja prawdy "Epistemologia gier opisowych w przestrzeni informacyjnej" Michał Dyszyński, Warszawa, 25.11.2019

Michał Dyszyński

Epistemologia gier opisowych w przestrzeni informacyjnej - dalsze przedstawienie koncepcji, w tym pojęcie Akceptacji, proste przykłady i możliwości zastosowań
Koncepcja epistemologii gier opisowych w przestrzeni informacyjnej zdaje się odpowiadać wielu współczesnym ideom - w szczególności kognitywistyce, transhumanizmowi, rozwojowi sztucznej inteligencji, ale także próbami porozumienia się z innymi gatunkami istot myślących (np. naczelnymi, delfinami, psami itp.). Wspomniana koncepcja prawdy, dzięki oderwaniu się od koncepcji sądu, czy ogólniej języka mówionego i związanych z nim sformułowań, daje podstawy do łączenia inteligencji bardzo różnych typów. Ogniwem łączącym jest tutaj WSPÓŁDZIELONA BIBLIOTEKA DANYCH I PROCEDUR (patrz punkt 5 wprowadzenia do EGOPI).
Chcę zwrócić uwagę na to, że EGOPI, choć stosuje metodę bardzo podobną do znanej z Wittgensteinowskiej koncepcji gier językowych, ostatecznie ma cel wręcz przeciwny niż oparcie się na samym języku - próbuje ową metodą wykroczyć poza sformułowania, przełamać tę barierę jaką jest język, czy logicyzm.

Biblioteka danych i procedur
Ta biblioteka (dalej w tekście nazywana po prostu "Biblioteką" - pisana z wielkiej litery) może mieć praktyczną postać danych umieszczonych na serwerze, dostępnych dla różnych użytkowników (różnych umysłów). Oczywiście serwer z danymi, to tylko jedna z wielu możliwych implementacji. Chodzi bowiem o dowolny sposób komunikacji, który funkcjonuje na zasadzie wielodostępu - może to być więc system publikacji naukowych w czasopismach naukowych, czy dowolna inna forma składowania.
Biblioteka powinna zawierać minimum takie dane jak:
1. Zasoby do rozpoznania - "Zasoby"
2. Robocze Interpretacje - budowane przez użytkowników Biblioteki - "Interpretacje"
Każdy użytkownik, po zapoznaniu się z Zasobami Biblioteki może przedstawić własną Interpretację, która jest dołączana do bazy już istniejących Interpretacji.
Kluczowym jest specjalny typ interpretacji - Interpretacja Weryfikująca. Ten rodzaj interpretacji charakteryzuje się wyższym poziomem spójności i jednoznaczności w stosunku do pozostałych interpretacji. Interpretacja Weryfikująca (czyli Weryfikacja) polega na zaakceptowaniu jakiejś innej interpretacji.
Pojęciem podstawowym w stosunku do tworzonych interpretacji jest AKCEPTACJA. Akceptacja polega na tym, że użytkownik, który zapoznaje się z jakimiś Zasobami i powiązaną z nimi Interpretacją może użyć opcję "Akceptuję", która oznacza, iż ten właśnie użytkownik zgadza się osobiście na podaną interpretację w kontekście zasobów, jakie został przedstawiony.
Akceptacja na starcie będzie wyrażana przez ludzkie umysły. Jednak nic nie stoi na przeszkodzi, aby dołączyć do owego systemu także inne umysły - np. umysły zwierząt, czy AI. Warunkiem ku temu jest elastyczna struktura uczenia się no i oczywiście, zdolność do obsługi samego mechanizmu akceptacji (w jakiś sposób), czyli zorientowanie się, iż zaakceptowanie danej interpretacji oznacza jakąś formę identyfikowania się własnym umysłem z zastosowaną Interpretacją.

Działanie systemu w praktyce mogłoby być następujące - przykład związany z medycyną.
Sytuacją bazową jest, że w Bibliotece zgromadzono pewną ilość obrazów prześwietleń płuc, a także wyniki innych badań medycznych (np. badań krwi, badań wysiłkowych, markery przeciwciał itp.). Do takiej bazy zapraszamy najlepszych specjalistów od wykrywania chorób płuc. Oni tworzą pewną Podstawową Bazę Interpretacji owych prześwietleń, stwierdzając które z nich odpowiadają rakowi płuc, które gruźlicy, które wirusowemu zapaleniu płuc itd. Na tej Bazie Interpretacji można później zacząć szkolić sztuczną inteligencję, która będzie mogła w przyszłości dodawać własne interpretacje dla nowych i starych danych. Jeśliby okazało się, że np. podpięty pod system cyborg spięty z mózgiem karalucha też jest w stanie rozpoznawać dane, interpretując je zgodnie (w jakimś tam procencie) z interpretacjami innych użytkowników, to on oczywiście też może dokładać swoje interpretacje. Podobnie może to zadziałać nawet w przypadku małpy, czy...
... kosmity, który zrozumiał, o co tu chodzi.
Ten system może ewoluować - np. w stronę dodania jakiejś wyróżnionej nowej klasy interpretacji - być może później zaklasyfikowanej jako nowa choroba płuc.
Co tu jest PRAWDZIWOŚCIĄ?
Prawdy ROBOCZO SĄ WARTOŚCIOWANE AKCPEPTACJAMI UŻYTKOWNIKÓW.
Tej prawdziwości nie definiuje żadna forma zgodności z rzeczywistością (jak to jest w klasycznej koncepcji prawdy - bo nie wiadomo, czym owa zgodność w tym układzie jest, nie wiadomo właściwie co tu z czym ma być zgodne), lecz prawdziwość buduje cały ów SYSTEM INTERPRETACJI, który powoduje, że umysły są w stanie SPÓJNIE INTERPRETOWAĆ dane.
Ważny jednak (najczęściej, bo nie zawsze musi to wystąpić) aspekt dołączony do systemu to: PRAKTYCZNE WNIOSKI Z PRZEDSTAWIONYCH DANYCH. A więc, jeśli opisywany przykładowy system analizy danych medycznych daje w efekcie poprawne wskazania co do podejmowanych terapii, zaś te skutkują lepszą wyleczalnością pacjentów, to pojawia się to odpowiednie SPRZĘŻENIE ZWROTNE pomiędzy danymi, a ich opisem (wchodzi to w grę też ASPEKT CELOWOŚCI, który omówię przy innej okazji). Czyli tutaj prawdę poznajemy po jej owocach - zdolności umysłów do podejmowania właściwych decyzji.

Chcę tu szczególnie zwrócić uwagę na ową wielodstępność i niezależność od rodzaju umysłu. Prawda, o której tutaj mowa zapewne ma BARDZO RÓŻNIĄCE SIĘ REPREZENTACJE W RÓŻNYCH UMYSŁACH - człowiek inaczej sobie obrazuje owe dane medyczne, sztuczna inteligencja - inaczej, inteligentna małpa - inaczej. W tym systemie nie ma jednego domyślnego sposobu składowania prawdy. Nie stawia się żadnych ograniczeń, czy w przyszłości np. ten system nie zostanie obsłużony przez inteligentny system wirów pola magnetycznego w substancjach (jak np. tu [link widoczny dla zalogowanych]). Być może samo funkcjonowanie wewnętrzne za każdym razem odbywa się w znacząco różny sposób. Ważne jest, że cały system BUDUJE SPÓJNOŚĆ INTERPRETACJI w kontekście wielodostępu dla różnych umysłów.

Kilka uwag na temat koncepcji interpretacji
Interpretacja jest kluczową ideą w EGOPI. Czym ona właściwie jest?
- Jest czymś bliskim koncepcji modelu, opisu, zbioru stwierdzeń DAJĄCYCH SIĘ ODEBRAĆ W ZROZUMIAŁEJ POSTACI przez inny umysł (bądź ten sam umysł, ale za jakiś czas). Interpretacja jest pewnym kandydatem na "prawdę" (bardzo cząstkową) rozumianą tradycyjnie, np. jak w stwierdzeniu "prawdą jest, że woda jest mokra". Interpretacja nie musi mieć jednak postaci werbalnej - może być mocno uformowana intuicją, wdrożoną reaktywnością, nawet (w najbardziej elementarnej postaci) zaawansowaną postacią spójnych odruchów na zbiór bodźców, spójnego systemu ROZPOZNANIA. Prawdy (tradycyjnie rozumiane) cząstkowe są takimi zaawansowanymi interpretacjami, dla których uzyskano jakąś postać ich zweryfikowania - np. dzięki ich zaakceptowaniu przez określoną grupę umysłów. Ważne jest, aby interpretacja jakoś się objawiła, dając do niej dostęp innym instancjom umysłu, dając szanse na NIEZALEŻNE PRZYSWOJENIE I ZASTOSOWANIE.

Odpowiednik dla stwierdzenia: prawdziwe jest ...
W ramach EGOPI o jednostkowym stwierdzeniu raczej nie mówi się, że "jest prawdziwe ...". Jeśli już, to co najwyżej można tak powiedzieć w uproszczonym, kolokwialno - naiwnym sensie, czy stosowanym "w ramach kompatybilności wstecznej" sensie. Zamiast określania stwierdzeń jako prawdziwych proponuje się stwierdzenie w rodzaju: w aktualnie przyjętym, domyślnym systemie intepretowania danego zagadnienia dominującym, najlepszym opisem jest .... Prawdziwości absolutnej nie ma tu w ogóle, zaś prawdziwość względna - oparta o bieżący system interpretacji - chociaż będzie zbliżała się do tradycyjnego ujęcia stwierdzenia prawdziwego - to jednak nie jest gwarantowane, czy ostanie się w jakimś konkretnym nowym zastosowaniu, czy w ramach przyszłych modeli interpretowania danej sprawy.
Właściwie to można by powiedzieć, że w EGOPI dane i ich interpretacje tworzą pewną nierozerwalną całość, zatem "prawdziwe" (też w rozumieniu względnym, nie absolutnym) są tu nie tyle wybrane stwierdzenia, co całe modele interpretacyjne. W ramach modelu - jeśli zachowuje z tym modelem spójność - można mówić też o (cząstkowej) prawdziwości stwierdzenia. Jednak zawsze należy pamiętać, że samo stwierdzenie, oderwane od modelu, właściwie jest nieinterpretowalne, nie wyraża sobą żadnej trwałej zależności.

Dyszyński, Warszawa, 25.11.2019

Michał Dyszyński

Epistemologia gier opisowych w przestrzeni informacyjnej w wymiarze prywatnym - ważne rozszerzenie i wyjaśnienie koncepcji
Przedstawiona koncepcja epistemologii gier opisowych w przestrzeni informacyjnej nie powinna być traktowana jako raz na zawsze gotowa koncepcja. Ona raczej rysuje kierunki dla rozwoju myśli. W przyszłości (na mocy własnych zasad z resztą...) powinna ewoluować wskazywać nowe, rozwojowe interpretacje.

Instancja Prywatna EGOPI
Jedną ze szczególnie ważnych interpretacji jest możliwość oderwania koncepcji od konsensualnego zbiorowego aspektu, w celu wytworzenia Instancji Prywatnej EGOPI. Z grubsza chodzi o uwzględnienie tego prostego faktu, że posiadamy też prawdy stricte prywatne.
Przykładowo - nie synchronizując tego faktu z nikim - możemy mieć swoje osobiste przekonania na temat naszych zdolności do rozpoznawania mądrych ludzi. Oceniamy - sobie na własny użytek - jednych ludzi jako mądrych, innych jako średnio mądrych, jeszcze innych jako głupich. Zdolność do tworzenia takiego - STRICTE LOKALNEGO, PRYWATNEGO systemu interpretacji w pewien sposób zdaje się jednak dziedziczyć zasady bazowego EGOPI.
Tutaj też mamy pewien zbiór danych (w przykładzie doświadczenia z wieloma ludźmi), mamy do nich interpretacje i bazę pamięciową, w której je składujemy. Jest też forma GRY - zastanawianie się nad kolejnymi ludźmi, na ile uznajemy ich za mądrych, czy głupich. ZASTANAWIANIE SIĘ - nawet tylko we własnym umyśle - też uruchamia właśnie taki rodzaj gry - serii myślowych symulacji, polegający na braniu pod uwagę wybranych aspektów danych, nadawaniu im wagi, interpretacji, na ewolucji owych interpretacji w stronę wyszukania najlepszej z nich. Rozumowanie jest tym bardziej zaawansowane (skuteczne) im bardziej wszechstronnie rozważymy problem - imitując niejako podejścia różnych umysłów, weźmiemy pod uwagę różne style rozumowania, różne aspekty sprawy. Gdy myślimy o naszych relacjach z innymi ludźmi, wcielamy się często w ich sposób myślenia, pozycję społeczną, wyznaczającą sposób traktowania danego zagadnienia. Wiedząc więcej o innych ludziach, lepiej przewidujemy jakie mogą być ich reakcje, co mogą sobie myśleć, a dalej sami uzupełniamy nasz obraz rzeczywistości o inne typy wrażliwości, reaktywności.
Ludzie najlepsi pod katem symulacji innych osobowości we własnym umyśle potrafią z dużym prawdopodobieństwem przewidywać reakcje innych ludzi, ale też często umieją pomóc tym ludziom w ich wewnętrznych kłopotach. Ta wybudowana we własnym umyśle PRZESTRZEŃ GRY MYŚLOWEJ jest, podobnie jak bazowym EGOPI, dynamiczna generująca odpowiedzi na różne problemy. I działa pomimo braku umysłów niezależnych, chociaż...
... jednak tylko na niektórych etapach.
Jednak żaden, nawet najbardziej genialny psycholog nie stworzył sobie interpretacji innych umysłów całkowicie bez kontaktu z ludźmi. Jakaś baza danych, jakieś interpretacje zostały dostarczone mu z zewnątrz. Natomiast DALSZY ROZWÓJ koncepcji odbywa się już w zaciszu umysłu.
Jak się przyjrzeć sposobowi interakcji umysłu w standardowym EGOPI, czyli z bazą interpretacji innych ludzi, to zauważymy, że ZAWSZE tam odbywa się też przetwarzanie w ramach własnego umysłu. Czyli instancja prywatna EGOPI nie jest wyjątkiem, lecz regułą, jest niezbywalnym elementem systemu. Tym co stałe w obu tych instancjach - prywatnej i publicznej - jest PRZESTRZEŃ GRY, objawiającej się SERIĄ SYMULACJI MYŚLOWYCH w zakresie rozważanego problemu.

Michał Dyszyński, Warszawa, 25.11.2019

Michał Dyszyński

Epistemologia gier opisowych w przestrzeni informacyjnej - uwagi o charakterze bibliograficznym
Opisywana koncepcja nie jest oderwaną od innych koncepcji prawdy, czy prądów filozoficznych. Wypadałoby więc dodać tu przynajmniej podstawową notę bibliograficzną.

Powiązania z koncepcjami Wittgensteina
EGOPI można traktować jako rozwinięcie idei gier językowych, wprowadzonej przez Wittgensteina. Wittgenstein jednak odnosił pojęcie gry do koncepcję języka. EGOPI abstrahuje od języków, jest otwarte na pozawerbalne rodzaje komunikacji, skupiając się na idei prawdziwości.

Powiązania z konsensualną koncepcją prawdy
Można też znaleźć w EGOPI silne powiązania z konsensualną koncepcją prawdy, traktującą dochodzenie do prawdy jako efekt hipotetycznej idealnej dyskusji.

Powiązania z pragmatyczną koncepcją prawdy
EGOPI nawiązuje również do koncepcji pragmatycznej prawdy. Pragmatyzm buduje bowiem najbardziej naturalny MECHANIZM WERYFIKOWALNOŚCI dla stwierdzeń - prawdziwe jest to, co się sprawdza w jakiejś tam praktyce (praktyce szeroko rozumianej, może to być np. praktyka dyskusji filozoficznych, a nie koniecznie zarobienie pieniędzy, czy zdobycie stanowiska).

Powiązania z koherencyjną koncepcją prawdy
Innym silnym nawiązaniem EGOPI jest koherencyjna koncepcja prawdy, akcentująca konieczność zachowania spójności. W EEGOPI spójność ma kilka kilka wymiarów"
- spójność pomiędzy różnymi umysłami
- spójność w ramach powiązania efektu z danymi
- spójność różnych ujęć (np. językowego, wizualnego, czy osiąganego innym sposobami przedstawiania danych i interpretacji dla nich).

Powiązania z metodą naukową
Naturalnym skojarzeniem jest też powiązanie EGOPI z metodą naukową. Właściwie to funkcjonujący system publikacji naukowych jest niczym innym tylko pewną postacią zaimplementowania EGOPI w praktyce. Chodzi tu o to, aby NIEZALEŻNE OŚRODKI mogły zapoznać się z rozumowaniem, eksperymentem tworzonym przez konkretną osobę, a potem nad nim pracować. To wymusza stworzenie ZROZUMIAŁEGO DLA INNYCH, jednoznacznego w interpretacji systemu formułowania koncepcji.

Autor niniejszej koncepcji jest raczej kiepskim erudytą, więc bibliografia będzie tutaj symboliczna. Zainteresowani tematem są w stanie na pewno sami uzupełnić brakujące dane bibliograficzne (osobiście uważam, że rola bibliografii, przy panowaniu wyszukiwarek internetowych znacząco słabnie na znaczeniu, więc - choć w jakimś stopniu z lenistwa - ograniczę się do wskazania nielicznych nawiązań bibliograficznych).

Bibliografia
1. Konsensualna koncepcja prawdy
[link widoczny dla zalogowanych]

2. Koherencyjna koncepcja prawdy
[link widoczny dla zalogowanych]

3. Ludwig Wittgenstein
[link widoczny dla zalogowanych]

4. Uczenie maszynowe
[link widoczny dla zalogowanych]

5. Metoda naukowa
[link widoczny dla zalogowanych]

6. Transhumanizm
[link widoczny dla zalogowanych]

7. Przepływy fal magnetycznych od teraz pod lepszą kontrolą
[link widoczny dla zalogowanych]

Michał Dyszyński, Warszawa, 25.11.2019

Michał Dyszyński

W dalszych rozdziałach pragnę przedstawić kluczowe idee związane z EGOPI

Skalowalność systemów w ramach EGOPI

Mechanizmy komunikatywności

Refleksje na temat idei prawdy w tym kontekście

Zagadnienie celowości w kontekście idei prawdy.