ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Sprowokowany pewnym postem, jaki dostałem na priva chcę poruszyć temat chyba dość trudny dla sporej części teistów, związany w istocie z pytaniem: czym właściwie wiara w Boga jest?

Ale zacznę od początku. Uważam, że obserwowana najczęściej apologetyka teizmu "odbija się" mentalnie od dwóch "ścian".
Jedną ścianą jest pojmowanie wiary jako po prostu uporczywości w wyznawaniu, w powtarzaniu tego co jest przedmiotem wiary. Związany z tym kierunkiem wyznawca - teista będzie miał tendencję do "rozprawiania się" z argumentami przeciw swoje wierze po prostu twardą negacją, przeniesieniem uwagi, upieraniem się "ja mam rację, a wy nie", powtarzaniem koronnego argumenty w stylu "religia jest prawdziwa, to tak napisano w mojej świętej księdze, a ta księga kłamać nie może". Po prostu uporczywy wyznawca posługuje się ciągłym wyciąganiem na wierzch tego, co świadczy za jego wiarą, a wyrzucaniem gdzieś na bok (często właściwie bez rozpatrzenia, czy nawet zapoznania się) argumentów strony przeciwnej. Zasadą jest tu "wierzę, więc nie słucham wrogów mojej wiary".
Drugą "ścianę" stanowi podjęcie dyskusji z argumentami strony przeciwnej. Czasem bywa ono nieuczciwe, udawane, polegające na tym, że dana osoba co prawda deklaruje rozpatrzenie jakiegoś argumentu, ale gdy zaczyna dostrzegać, ze z argmentem owym nie potrafi sobie poradzić, to - cichaczem - wraca do argumentacji o\uporczywym powtarzaniem swego i ignorowaniem tego, co niewygodne - np. powtarza jakieś tam wersety ze świętej księgi (czasem coraz to inne, jak to bywa np. ze ŚJ). Jednak są też apologeci (np. Wuj Zbój), którzy starają się zachować uczciwość intelektualną możliwie jak najdłużej (na ile im się to udaje) i żadnego argumentu nie zignorują kompletnie, a nawet w razie czego (to już skrajna postawa) gotowi są przyznać rację stronie przeciwnej w jakimś tam rozważaniu.

Nie będę ukrywał, że sam jest zdecydowanie po stronie uczciwości intelektualnej, a większość apologetyki z uporczywości wyznawania uważam za wadliwą (choć pewien aspekt wiary - w dość szczególnej postaci - z tego kierunku może bym i bronił, tyle ze argumenty tutaj miałbym dla większości trudne do zrozumienia, zaakceptowania - zostyłyby pewnie uznane za mętne przez wielu/większość).
Dlaczego strategię apologetyczną z uporczywości wyznawania uznaję za wadliwą?
- Bo zadałem sobie dość podstawowe pytanie: czy jest ona w stanie doprowadzić człowieka do Boga z większym prawdopodobieństwem, niż opisywana alternatywa dla tej strategii?
Weźmy statystycznego człowieka na świecie, który przyjął za słuszną tę strategię, czyli za zasadę główną uważa: to co jest moją wiarą, należy bronić za wszelką cenę, nie wchodzić w wątpliwe dyskusje z przeciwnikami mojej wiary, bo to mi tylko zaszkodzi. Więc bronię tego, uznałem za słuszne.
Teraz zastanwómy się nad populacją świata w kontekście wyzwanych religii. Oto dane z Wikipedii
Chrześcijaństwo 33,43%
Islam 24,35%
Hinduizm 13,78%
Buddyzm 7,13%
Sikhizm 0,36%
Judaizm 0,21%
Bahaizm 0,11%
bezwyznaniowi 9,42%

Chrześcijaństwa mamy tu niemal równo 1/3. To oznacza, że 2/3 ludzi, kierując wspomnianą wyżej zasadą obrony religijnego status quo za wszelką cenę NIGDY NIE POZNAJE PRAWDZIWEJ WIARY (za taką mam chrześcijaństwo). Jeszcze silniej ten argument przemówi, gdy uświadomimy sobie, że na początku swojego istnienia chrześcijaństwo liczyło tylko kilkadziesiąt (może setkę) osób vs miliony wyznawców innych religii. Jeśli zasada "każdy broni zawsze swojej wiary, a alternatyw nie rozpatruje" miałaby być słuszna, to apostolostwo, głoszenie Jezua w ogóle jest sprzeczną albo nieuczciwą koncepcją.
Dzisiaj znani ze strategii po prostu upierania się przy swojej wierze są (szczególnie ortodoksyjni) muzułmanie. Ktoś wyznający taką strategię powinien to docenić, ale też uznać, ze nawracanie z islamu na chrześcijaństwo jest czymś złym w kontekście wyznawanych zasad.
Kolejny argumenty pojawia się, gdy uświadomimy sobie, że jeśli obrona swojego religijnego (czy antyreligijnego) status quo jest priorytetem, to właściwie zbliżamy się do uznania obrony własnej religii także metodami siłowymi - czyli np. nawracanie siłą na wiarę, czy (jak za komunizmu) wierzących na ateizm.
Warto też dodać, że jeśli apostolstwo, szerzenie własnej religii ktoś jednak uznaje za obowiązek i wartość, to chyba należałoby się zapoznać z argumentami strony nawracanej - choćby po to, aby ją skuteczniej nawrócić.
To taki wstęp do tematu; nie chcę go zawłaszczać swoimi esejami, więc zachęcam do komentowania.

Kruchy04

Jeśli jesteś Chrześcijaninem to masz OBOWIĄZEK w Boga wierzyć ponad wszelką wątpliwość. Powinieneś oddać się Jezusowi całym swoim umysłem, a wszelkie wątpliwości odsunąć, bo mogą przerodzić się w grzech albo, co gorsze zejdziesz ze ścieżki wiary i zostaniesz ateistą, a wtedy Bóg będzie musiał wysłać cię do piekła, bo jak powiedział "Pan strzeże wszystkich, którzy Go miłują, a wszystkich bezbożnych wytraca", a tego nie chce. Literatura, czasopisma itp. tylko takie, które posiadają imprimatur kościele. Czytanie innych to grzech i świadome schodzenie na złą drogę. Ogólnie nie zalecane jest dla twojej wiary i duchowości czytanie i słuchanie tego, co jest w jawnej sprzeczności z wiarą kościoła.Twoim obowiązkiem jest umacniać wiarę, a nie poddawać ją w wątpliwość. Jeśli coś może sprawić, że stracisz wiarę to nie powinieneś w to się wciągać. Pamiętaj, że niewiara to jeden z grzechów.

Podsumowując: Unikaj po prostu wszystkiego co budzi Twoje wątpliwości (nawiązujące do okultyzmu jak Harry Potter, filozofii wschodnich itp.), a jeśli bardzo ci zależy na przeczytaniu jakiejś książki to zapytaj o konkretny tytuł księdza, lub na jakimś katolickim forum, a najlepiej napisz do biskupa swojej diecezji.

Michał Dyszyński

Katolikus

To jaki ja dostrzegam problem u sporej części chrześcijan to wmawianie sobie, że lepiej odsunąć od siebie to wszystko, co może stanowić potencjalną przyczynę prowadzącą do zrodzenia się wątpliwości. Może to wynika z jakiegoś głębszego przekonania, że Pan Bóg nie pochwala niedowiarstwa? A swoje przekonania traktują tak serio jakby nie dopuszczali, że mogą się mylić. Może to brak głębszego rozeznania filozoficznego? A może, ktoś jest naprawdę tak bardzo przekonany o istnieniu Boga (może zdobył tak silny powód, że jakiekolwiek pomyślenie, że to może być złudzenie, że to i tak zawiera aspekt jakiegoś rodzaju niepewności jest czymś śmiesznym), że jakakolwiek próba wytłumaczenia, że to tylko jego osobista interpretacja, byłoby jakimś zadufaniem ze strony tego, kto próbuje wytłumaczyć, że każde przekonanie o Bogu jest czymś z sytuacji, gdzie jest mnóstwo niewiadomych i po prostu przyjęciem czegoś, bo ostatecznie „tak mi się wydaje, że to jest prawda”. Niektórym wystarczy do bez wątpliwego przekonania o realności Boga wiadomość o jakimś cudzie, gdzie, ktoś wyzdrowiał w sposób niewytłumaczalny naukowo (nie ważne, że sytuacja może mieć źródło w czym innym) . Może to trzeba po prostu uszanować. Może po prostu każdy wierzy w to, co chce wierzyć. Nie każdy musi posługiwać się filozoficznym krytycyzmem.

Semele

Michał Dyszyński

towarzyski.pelikan

Jak Michał interpretujesz ten fragment PŚ:

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Jeszcze jedno w tym temacie na temat tego, czym jest wiara silna i słaba, albo wręcz wiara w ogóle. Wymyśliłem oto taką powiastkę:

Były sobie dwie rodziny mające zdolnych matematycznie uczniów. Ojcowie obu dzieci (Adam i Bernard) szczycili się tym, że ich pociechy są naprawdę dobrymi matematykami, mają świetne wyniki w szkole, sprawnie rozwiązują nawet bardzo trudne zadania. Jednym słowem WIERZĄ w ich zdolności.
Zdarzyło się jednak, że szkoła do której chodzą owi uczniowie zaproponowała obu rodzicom zapisanie ich dzieci do uczestnictwa w konkursie matematycznym. W tym konkursie młodzi matematycy mogą się sprawdzić, rozwiązując naprawdę wymagające dużej wiedzy i zdolności zadania. Reakcja jednak obu ojców była tu odmienna, bo Adam powiedział: oczywiście, jeśli tylko moje dziecko zechce, to proszę zapisać je do konkursu, na pewno zajmie w nim pierwsze miejsce!
Bernard z kolei miał odmienne zdanie na temat tej sytuacji: mojego dziecka w żadnym wypadku proszę nie angażować w ten konkurs! Mógłby się zestresować, mogłoby mu coś się złego przytrafić!
Patrząc na to z zewnątrz na tę sytuację, który z ojców BARDZIEJ WIERZY w możliwości matematyczne swoje dziecka - Adam, czy Bernard?

To ja teraz odniosę tę sytuację do dwóch hipotetycznych apologetów teizmu. Jeden z nich jest przekonany, że każdy problem dotyczący jego wiary jest wart rozpatrzenia, uczciwego wgryzienia się w jego treść, bo przecież Bóg istnieje, jest poprawny, niesprzeczny w swej istocie, zatem nie ma takiej siły, aby jakieś rozumowanie mogło mu skutecznie zaprzeczyć. Drugi apologeta, gdy tylko pojawia się jakiś problem wiary, który wygląda na nie znany, jakoś tam niebezpiecznie podważający religię, odmawia w ogóle zapoznania się z owym problemem, rozważenia go w jakikolwiek sposób, motywując to, że on ma silną wiarę i nie chce jej stracić przez wątpienie.
O którym z tych apologetów powiemy, że jego wiara w Boga jest naprawdę silna?

towarzyski.pelikan

Bardzo ciekawa zagwozdka, która naświetla problem: czy wierzy się dlatego, że czy pomimo?

Przypuśćmy, że w tym przypadku z rodzicami, jednak dochodzi do konkursu. I okazuje się, że żaden z uczeń nie jest uzdolniony, na co są obiektywne dowody.
Jaka będzie reakcja Adama i Bernarda. Czy zachowają wiarę w zdolności swoich synów, czy ją stracą?

Czy Adam, który silnie wierzył w zdolności syna przed konkursem, będzie w nie tak samo wierzył po nieudanym konkursie? Skąd wynika ta jego silna wiara w syna? Jest bezpodstawna/irracjonalna czy opiera się na racjonalnych przesłankach? Jeśli to drugie, to Adam powinien utracić wiarę w zdolności syna na podstawie racjonalnych przesłanek.

Z kolei Bernard, który nie chce, żeby syn brał udział w konkursie, najpewniej przekonania o jego zdolnościach nabrał w sposób bezpodstawny/irracjonalny, stąd w ogóle nie widzi potrzeby tej konfrontacji, ponieważ ona i tak nic nie zmieni. Czy Bernard utraci wiarę w zdolności syna na podstawie nieudanego konkursu, skoro samą wiarę przyjął w sposób irracjonalny?

To samo dotyczy apologetów. Ten pierwszy jest przekonany, że Bóg istnieje na podstawie racjonalnych przesłanek, w pewnym sensie ma dowód na istnienie Boga, więc jeśli np. w dyskusji, debacie ktoś te przesłanki podważy, jeśli jest uczciwy intelektualnie, powinien utracić wiarę w Boga. Pytanie: czy osoba, która silnie wierzy w Boga może brać pod uwagę, że są takie argumenty, które mogą istnienie Boga podważyć? Czy może być gotowa wiarę w Boga porzucić? Ten drugi apologeta wierzy w Boga pomimo, czyli niezależnie od tego, czy ma na to jakiekolwiek dowody. Niezależnie od tego, co by się miało dziać jak bardzo istnienie Boga miałoby zostać podważone, on jest zobowiązany mocą swojej wiary w niej trwać. Irracjonalnej wiary nie da się zbić racjonalnymi argumentami, wiec w tym sensie jest bardziej pewna? Natomiast z uwagi na świadomość grzesznej natury, swiadomość, jak łatwo jest popaść w grzech zwątpienia, taki apologeta może w ogóle unikać nawet sytuacji w której Boga będzie wystawiał na próbę, np. poprzez udział w filozoficznych dyskusjach.

Ja bym proponowała takie pytanie: czy silą wiary jest pewność siebie wierzącego, czy siłą wiary jest jej trwałość?
Czy z doświadczenia nie wynika, że wielokrotnie pewność siebie popchnęła nas do konfrontacji swoich przekonań i ostatecznie, zmieniliśmy zdanie? A więc utraciliśmy wiarę w coś? Czy taką utraconą wiarę można nazwać silną?

Michał Dyszyński

Michał Dyszyński

Jeszcze w kwestii tego testu.
To, że rzeczywistość dla człowieka, kreślona w Ewangelii jest związana z testem jasno wynika nie tylko z przypowieści o talentach. Mamy też: