ŚFiNiA

Semele

Jednak panteista może byc spirytualistą.

W materii tkwi duch.

Inne definicje pojecia duch

5. właściwości psychiczne i intelektualne człowieka»
6. «temperament, skłonności, usposobienie; też: człowiek o określonym temperamencie, skłonnościach, usposobieniu»
7. «istotna treść, istotny charakter czegoś»
8. «zapał, odwaga»
9. daw. «oddech, tchnienie»

fedor

Hill

Wojujących "nowych ateistów" krytykują nawet sami ateiści

"Rosnąca krytyka ruchu Nowego Ateizmu ze strony ateistów

Wydaje się, że jesteśmy świadkami szerokiej reakcji przeciwko ruchowi Nowego Ateizmu zarówno ze strony ateistów, jak i osób wierzących, czy to podważających ideę długotrwałego konfliktu między nauką a religią, czy też przyjmujących krytyczne spojrzenie na ich program polityczny. James Ryerson niedawno przeanalizował trzy nowe książki w New York Times Book Review – mała próbka rosnącej liczby prac.

Wielu dzisiejszych „nowych ateistów” powtarza dziewiętnastowieczny spór o „wojnę nauki z teologią” (żeby posłużyć się tytułem jednej z najbardziej znanych książek tego gatunku AD White'a, wydanej w latach 70. XIX wieku). Istnieje wiele dowodów na to, że ten stereotyp ma niewielką wartość historyczną. Na przykład RL Numbers i K. Kampourakis kwestionują pogląd, że religia hamuje postęp naukowy: wielu wczesnych pionierów nauk przyrodniczych było głęboko religijnych; Teoria Kopernika nie została od razu odrzucona przez Kościół katolicki (Kopernik piastował w kościele święcenia niższe, a wstęp napisał kardynał); a pewne koncepcje oparte na teologii, takie jak „prawo naturalne”, były kluczowe dla rozwoju nauki na Zachodzie. Chociaż niektóre stanowiska religijne są sprzeczne z nauką (przykładem Ryersona jest „Inteligentny projekt”), istnieje niewiele dowodów na poparcie groteskowo nadmiernie uogólnionego „mitu konfliktu” dotyczącego szerszej historii interakcji nauki i religii. Jeśli religia i nauka nie są nieuchronnie w stanie wojny, nie ma powodu sądzić, że nauka może służyć jako filar ateistycznego światopoglądu. Moja własna praca jest mniej zorientowana historycznie; zamiast tego wskazuje kilka miejsc, w których ci, którzy próbują wykorzystać kognitywistykę do podważenia religii, niekoniecznie są przekonujący logicznie lub empirycznie w swoich argumentach. Nie ma powodu sądzić, że nauka jest koniecznie lub nieuchronnie po stronie ateistów.

Ruch Nowego Ateizmu również otrzymuje potężny atak z innej strony – polityki ukrytej w ich światopoglądzie. Dwie książki opublikowane w tym roku są przykładem tej krytyki, w której wojujący ateizm jest postrzegany jako anty-postępowy „świecki fundamentalizm”. CJ Werleman w The New Atheist Threat: The Dangerous Rise of Secular Extremists , który sam był wcześniej wojującym ateistą, opisuje bezkrytyczne oddanie Nowych Ateistów nauce, ich dziecinne rozumienie religii, skrajną islamofobię i nietolerancję różnorodności kulturowej. Wszystko to zapewnia racjonalizację amerykańskiego imperializmu w stosunku do świata muzułmańskiego. Ewolucja ateizmu Stephena LeDrew pokazuje, że ateizm nie jest tylko zaprzeczeniem wiary w Boga, ale sam w sobie jest systemem wiary w „świecką ideologię” z określonym programem kulturowym i politycznym, programem opartym na uproszczonym spojrzeniu na naukę i racjonalistycznym utopizmie, który „wykazuje pewne tendencje totalitarne w zakresie użycia władzy”. Jeśli religia nie spaja już społeczeństwa i stanowi podstawę moralności, władzę musi przejąć władza państwowa. Ci i inni krytycy twierdzą, że „nowi ateiści” są głównym źródłem islamofobii, która nęka obecnie nasz naród, a ich ideologia może być łatwo wykorzystana jako podstawa hiperindywidualistycznego, każdego mężczyzny (odniesienie do płci ma na celu ) dla siebie politykę, w której biedni i mniej szczęśliwi są odrzucani i zapominani.

Podważanie Nowego Ateizmu nie stanowi koniecznego wsparcia dla religii. Z pewnością są myślący ateiści o zniuansowanym zrozumieniu religii, do których ta krytyka, w tym moja, nie ma zastosowania. Przywołane tu książki nie wykazują ani nawet nie twierdzą, że ateizm jest fałszywy. Ale sumują się one do konkluzji, że nauka i racjonalność niekoniecznie stoją po stronie ateizmu i że ateiści nie mogą po prostu twierdzić, że nauka i racjonalność należą wyłącznie do nich. Zaakceptowanie tego powinno wyeliminować niektóre gorzkie slogany po obu stronach obecnej dyskusji między ateizmem a teizmem, a tym samym być może uczynić ją bardziej złożoną i owocną."

[link widoczny dla zalogowanych]

Czytając krytykę autora i prównując to z niektórymi wypowiedziami ateistów z forum, od razu widać do jakiej grupy ateistów należą. Dlatego właśnie tutaj na forum dotarło do mnie czym jest wojujący ateizm.

Semele

Ciekawy punkt widzenia reprezentuje Dworkin

[link widoczny dla zalogowanych]

Czy nie zanadto rozszerza więc filozof pojęcie religii? A może to stereotypowe utożsamienie jej z wiarą w osobowego Boga jest w nas zbyt silnie zakorzenione? Wszak gdyby zdefiniować religię ogólniej, choćby za Janem von Baalem jako „wszelkie (…) pojęcie i idee, uznawane za prawdziwe i odnoszące się do rzeczywistości, której nie można zweryfikować empirycznie” (cyt. za Burkert 2006: 20), rzecz wyglądałaby inaczej. Niekiedy używane przez Amerykanina pojęcia są zresztą brane intuicyjnie i mylące, np. w twierdzeniu, że religijni ateiści uważają przyrodę za cud (s. 21), podczas gdy słownikowa definicja cudu odsyła albo do interwencji Boga, albo do szczęśliwego zbiegu okoliczności. Tutaj zaś ani Bóg nie wchodzi w grę, ani na akcydentalność piękna wszechświata Dworkin nie zamierza przystać, czemu poświęca raczej niekonkluzywne rozważania w rozdziale drugim.

Podobnych problemów nastręcza fakt, iż np. daleki od konfesyjnego definiowania religii autor „Odczarowania” określa tym mianem „systemy społeczne, których uczestnicy deklarują wiarę w nadprzyrodzony czynnik sprawczy, o którego aprobatę należy się starać” (Dennett 2008: 31), natomiast u Dworkina nie ma mowy o kontakcie z istotą wyższą, chociaż uznaje on, że niewierzący w Boga wierzą nieraz w siłę, która przekracza człowieka (s. 14). Niejasny jednak pozostaje charakter owej siły: jeżeli jest bezosobowa, to na czym polega oraz z czego wynika jej działanie? Filozof dotyka tego problemu, tyle że… teraz mogę wytłumaczyć opatrzenie cudzysłowem wyrazu „dowodzenie”. Otóż trudno uznać jego tekst za absolutnie koherentny wywód, aczkolwiek nie należy oczekiwać czegoś innego po wykładach, które wygłosił nieco ponad rok przed śmiercią i, walcząc z białaczką, zdołał zaledwie przejrzeć. Tak też przyjmuję ową pozycję – jako pogadankę dla laików, zwłaszcza skoro zawiera objaśnienia, że autorowi nie chodzi o religię w sensie: „Amerykanie uczynili religię z baseballu” ani o metafory typu „Bóg jeden wie” albo że „bezosobowość” Boga nie oznacza „bezduszności”.

fedor

Semele

Myślę, że błędem jest stosowanie pojecia falszywy/prawdziwy w odniesieniu do teizmu i ateizmu.