ŚFiNiA

aszug · Dołączył: 07 Kwi 2008 Posty: 37 Przeczytał: 0 tematów

Współczesny dostęp do edukacji - solidna droga do osiągnięć edukacyjnych - zależy od krajowej infrastruktury edukacyjnej. W wielu przypadkach fundamenty tej infrastruktury opierają się na obiektach zbudowanych pierwotnie przez przywódców religijnych i organizacje powstałe w celu szerzenia wiary i promowania jej nauki.

W Indiach najbardziej uczonymi mężczyznami (a czasem kobietami) w starożytności byli mieszkańcy klasztorów buddyjskich i hinduskich. Na Bliskim Wschodzie i w Europie chrześcijańscy mnisi budowali biblioteki, a w czasach przed wynalezieniem druku zachowali ważne wcześniejsze pisma sporządzone w języku łacińskim, greckim i arabskim. W wielu przypadkach klasztory religijne przekształciły się w uniwersytety.

Kiedy rząd Tajlandii wprowadził świeckie nauczanie w zachodnim stylu na początku XX wieku, wykorzystał szkoły klasztorne jako narzędzie docierania do szerszej populacji. W latach siedemdziesiątych prawie 50% tajlandzkich szkół podstawowych nadal znajdowało się w klasztorach buddyjskich.

Wysoki poziom osiągnięć edukacyjnych Żydów (najniższy odsetek analfabetyzmu na świecie) według niektórych najnowszych badań może być zakorzeniony w starożytnych normach religijnych.
Około 65 r. n.e. żydowski arcykapłan Joshua ben Gamla wydał dekret religijny, zalecający aby każdy żydowski ojciec posyłał swoich synów do szkoły podstawowej, aby nauczyli się czytać w celu studiowania Tory. Kilka lat później Rzymianie zniszczyli Świątynię Jerozolimską. Rytuały i ofiary świątynne były filarem żydowskiego życia religijnego. Aby je zastąpić, żydowscy przywódcy religijni podkreślili potrzebę studiowania Tory w synagogach. Przywiązali odtąd większą wagę do owego dekretu religijnego o wychowaniu synów, czyniąc go obowiązkowym obowiązkiem religijnym dla wszystkich żydowskich ojców. W ciągu następnych kilku stuleci ustanowiono formalny system szkolny dołączony do synagog.
Przez pierwsze tysiąclecie nikt oprócz Żydów nie miał normy wymagającej od ojców edukacji swoich synów. Ten religijny obowiązek oznaczał, że męscy Żydzi, w większym stopniu niż ich współcześni, byli piśmienni, co dawało im przewagę m.in. w handlu.

W Niemczech Marcin Luter wezwał każde miasto do zakładania szkół dla dziewcząt, aby uczyły się w nich czytać Ewangelię, wywołując falę budowania szkół dla dziewcząt na obszarach protestanckich.

Niektórzy uczeni postawili hipotezę, że wyższy poziom zaangażowania religijnego prowadzi do większego poziomu wykształcenia. Uważają, że zaangażowanie religijne zwiększa kapitał społeczny jednostki w postaci sieci rodzinnych i rówieśniczych, które promują sukces edukacyjny. Chandra Muller i Christopher G. Ellison, socjolodzy z University of Texas stwierdzili w badaniu dotyczącym amerykańskich nastolatków, że „pozytywny wpływ zaangażowania religijnego skutkuje kilkoma kluczowymi efektami w nauce”, na przykład uzyskaniem dyplomu ukończenia szkoły średniej. Podobnie w swoim badaniu kobiet wychowanych jako konserwatywne protestantki profesor ekonomii z University of Illinois Evelyn L. Lehrer zauważa, że ci, którzy często uczęszczali na nabożeństwa w okresie dojrzewania, kończyli kolejny rok nauki częściej niż ich mniej zaangażowani religijnie rówieśnicy.

Wykazano, że obecność chrześcijańskich misjonarzy na terenie Afryki Subsaharyjskiej, zwłaszcza protestanckich, jest silnie skorelowana ze wzrostem poziomu wykształcenia, a efekty tej edukacji wydają się utrzymywać przez wiele pokoleń.

Chociaż chrześcijańskie szkółki niedzielne są obecnie zwykle poświęcone nauczaniu religii, ich korzenie tkwią w brytyjskim ruchu szkółek niedzielnych rozpoczętym w latach 80-tych XVIII wieku, których celem było uczyć czytania i pisania biedne dzieci, a podręcznikiem do tego służącym była Biblia.

Protestanccy misjonarze pomogli szerzyć demokrację w Afryce, kiedy priorytetowo traktowali edukację i umiejętność czytania jako przygotowanie do nawrócenia. „Próbując szerzyć swoją wiarę, poszerzyli wolność religijną, pokonali opór wobec braku masowej edukacji i druku, wspierali społeczeństwo obywatelskie, łagodzili nadużycia kolonialne i rozpraszali elitarną władzę” (Robert D. Woodberry, „The Missionary Roots of Liberal Democracy”, w: American Political Science Review, 2012). „Te warunki położyły fundamenty pod demokrację”.

Jeśli chodzi o edukację Japonia zawdzięcza wpływom buddyjskim i klasztornemu nauczaniu więcej niż jakikolwiek inny naród, być może za wyjątkiem Birmy. Kiedy europejczycy przedostali się do Japonii, odkryli, że większość Japończyków, zarówno mężczyzn, jak i kobiet, potrafi czytać i pisać. Zostali wykształceni przez mnichów buddyjskich w szkołach przyświątynnych znanych jako terakoya. Uczestnictwo w tych szkołach było całkowicie dobrowolne. Istniały też szkoły dla dziewcząt prowadzone pod kierunkiem mniszek.

(...) Socjolog Mark D. Regnerus z University of Texas w Austin przytacza wyniki, z których wynika, że „zaangażowanie młodzieży w działalność kościelną ma pozytywny związek zarówno z ambicjami związanymi z edukacją, jak i z osiągnięciami w matematyce i czytaniu”. Według niego jednym ze sposobów na osiąganie sukcesów w szkolnictwie jest zwiększona obecność czynnika religijnego w szkołach publicznych” (Journal for the Scientific Study of Religion).

Niektórzy uczeni postawili hipotezę, że wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia wiele osób porzuci tożsamość religijną i zwróci się do nauki lub innych pozareligijnych źródeł w celu uzyskania odpowiedzi na najważniejsze pytania w życiu. Dowody na związek między osiągnięciami edukacyjnymi a odrzuceniem religii są jednak mieszane. Na przykład w jednym z badań przeprowadzonych niedawno na grupie młodych, dorastających osób w USA, socjolog z Baylor University Jeremy Uecker i jego koledzy w 2007 roku stwierdzili, że młode osoby, którzy nie uczęszczały na studia, były bardziej skłonne do rezygnacji z przynależności religijnej niż te, które aktywnie studiowały.

(za: Religion and Education Around the World, Pew Research Center, raport z badań opublikowany w 2016 r.)

Najstarsza, działająca nieprzerwanie od momentu jej powstania, biblioteka w historii, to biblioteka Klasztoru Świętej Katarzyny na Górze Synaj.
Najstarsza kompletna księga świata, to Kodeks Synajski znajdujący się w tej bibliotece.

Na 9 najważniejszych bibliotek w historii świata, 5 to biblioteki religijne.

Podejmowanie gry z religią rzymskokatolicką nie jest ryzykowne, bo nawet jeśli się sięgnie zenitów wulgarności, brutalności, prowokacji, to człowieka nie może spotkać wielka krzywda. Najwyżej ksiądz nie da rozgrzeszenia, dziecka nie ochrzci (…) Kopanie w chrześcijaństwo jest stosunkowo przyjemnym zajęciem i mało niebezpiecznym”. (Wywiad z artystą P. Naliwajko, „Art & Business", 2002)

- Czy zatem ludzie religijni są głupsi od ateistów?
- W większości nie. (...) Ale wśród ludzi, którzy w jednakowym stopniu mają dostęp do nauki i wiary w Boga Stwórcę, ci którzy wybrali wiarę, są głupsi.
(wywiad z R. Dawkinsem, M. Fabjański, 2007) (1)

Nie będzie to bardzo rzetelny i wyczerpujący post, choć będzie długi. Chciałbym przyjrzeć się w nim pewnemu podejrzeniu w stosunku do ludzi posiadających przekonania religijne, jakoby stan ich mózgów i władz umysłowych znajdował się w mniej atrakcyjnym położeniu niż u osób niewierzących.

Gdyby ktoś chciał uczciwie podejść do sprawy i zweryfikować, co tak naprawdę większość zdeklarowanych ateistów myśli o wierzących oraz co zalega pod polityczną poprawnością wymuszonych publicznie wypowiedzi, byłoby to nie tylko dość łatwe, ale również efekty byłyby zaskakujące. Moje doświadczenie nie musi mieć decydującej roli, jednak poza własną historią i wydarzeniami jej dotyczącymi, mam też oczy, w miarę sprawne władze poznawcze i przynajmniej elementarnie sprawny umysł. Wystarczająco, by móc stwierdzić, że statystycznie na 10 aktywnie działających w Internecie niewierzących (portale racjonalistyczne, ateistyczne, blogi ateistyczne, fora ateistyczne, fora religijne, komentarze pod artykułami dotyczącymi tematów religijnych lub pod filmikami na YouTube) tylko 1 do 1,5 to ludzie, którzy nie noszą w sobie pogardy i braku elementarnego szacunku do tzw. "religiantów", czyli osób wyznających jakąkolwiek religię (może poza buddyzmem, któremu w źródłowej wersji do ateizmu najbliżej).
Być może to 1,5 osoby brzmi zabawnie, w moim jednak przekonaniu liczba ta ilustruje w sposób, jeśli nie ścisły, to bardzo przybliżony, skalę problemu (bo jeśli dla kogoś nie jest to problemem, to ma problem, lub, co gorsza, niedługo będzie sam stanowić problem dla społeczeństwa). Jest wydarzeniem niezwykłym spotkać ateistę z wyboru, zwłaszcza takiego, który dokonał przed dawnym proboszczem aktu apostazji, który byłby zdolny do dialogu z osobą wierzącą i który uważałby, że jej status psychiczny i intelektualny jest równy jego własnemu. Dwie takie osoby na dziesięć stanowiłyby "dobrą nowinę", byłoby to świetną wiadomością, rzeczywistość jest jednak bardziej smutna i teista wie, że mając przed sobą 10 tzw. "naukowych ateistów", od 8 dowie się, że nie jest dla nich partnerem do dialogu, nie jest kimś obiektywnym w swoich dążeniach i poszukiwaniach, że jest wyznawcą zabobonów, co dyskwalifikuje go jako osobę racjonalną i intelektualnie dojrzałą itd. Dziewiąta osoba będzie rozdarta, prywatnie uważając, że ma do czynienia z głąbem, ale w ramach humanizmu, który winien stać u podłoża ateistycznego zapatrywania na rzeczywistość (obywatele Chin wiedzą jaki posmak miewa programowy "humanizm ateistyczny"), będzie chciała być łaskawa i tolerancyjna dla "religianta", co przejawi się w powstrzymaniu się od epitetów w jego stronę. Nie zawsze na długo.

Zdecydowana większość zdeklarowanych ateistów uważa ludzi wierzących za nie(do)-rozwiniętych intelektualnie i psychicznie, czasami bardziej intelektualnie (brak wiedzy, nieumiejętność krytycznego/samodzielnego myślenia, mieszanie tzw. mitów z wiedzą empiryczną, z faktami, co tworzy hybrydy nie będące ani wiedzą, ani zwykłym zabobonem, tylko wiarą religijną, czyli pseudowiedzą i pseudopoznaniem), czasami bardziej psychicznie (kompleks sieroty potrzebującej kosmicznego Ojca, potrzeba akceptacji społecznej, gdy większość danej populacji stanowią osoby wierzące, lęk przed śmiercią i pragnienie życia po niej, myślenie życzeniowe, potrzeba autorytetu itd.). Jak wspomniałem łatwo to sprawdzić zaglądając na portale ateistyczno-racjonalistyczne i czytając tamtejsze fora lub na blogi ateistów, a także na fora religijne, gdzie obecnie co najmniej 25-30% użytkowników to ateiści. Potwierdziłoby moją tezę także zajrzenie do prac czołowych ateistów, takich jak R. Dawkins lub Ch. Hitchens, którzy wiarę postrzegają nie tylko jako nieuzasadnioną, ale jako formę patologii/wirusa umysłu (istnieją książki czołowych przedstawicieli nowego ateizmu dotyczące religii, a noszące tytuły "Wirus umysłu" i podobnie), jako głupią, irracjonalną, infantylną i rażąco niegodną osoby racjonalnie myślącej (odmawianie komuś racjonalności jest przypisywaniem jej irracjonalności, a więc nieumiejętności zdrowego, adekwatnego do rzeczywistości myślenia, czyli przypisywaniem jej albo zaburzeń funkcjonowania mózgu, albo głupoty, a przypisywanie jej infantylności jest przypisywaniem jej braków psychicznych, psychicznej i osobowej niedojrzałości). Pod ręką mam cytat z pracy A. Horodeńskiego "Śledztwo w sprawie Pana Boga", który widzi rzecz podobnie:

aszug · Dołączył: 07 Kwi 2008 Posty: 37 Przeczytał: 0 tematów

Przepraszam ewentualnego czytelnika za ten wtręt, wróćmy do listy nazwisk.

Sir Derek Harold Richard Barton (1918 - 1998) – chemik brytyjski, laureat Nagrody Nobla z dziedziny chemii w roku 1969 za badanie wpływu stereochemii na szybkość reakcji chemicznych i za wkład w rozwój analizy konformacyjnej i jej zastosowanie w chemii. W latach 1953–1955 profesor Uniwersytetu Londyńskiego, następnie w latach 1955–1957 Uniwersytetu w Glasgow, 1957–1970 Imperial College London. Członek Royal Society oraz innych akademii nauk i towarzystw naukowych.

Albert Szent-Györgyi (1893 - 1986) – węgierski biochemik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny (1937). Pracował w Instytucie Higieny Tropikalnej w Hamburgu, następnie w Instytucie Fizjologii w holenderskim Groningen. Był profesorem Uniwersytetu w Segedynie (1931–1945), następnie uniwersytetu w Budapeszcie (do 1947). Został wybrany do wielu akademii i towarzystw naukowych, m.in. PAU (1937). W 1947 roku wyjechał do USA, gdzie został profesorem w Princeton. W 1954 roku został laureatem nagrody im. Alberta Laskera. Wyodrębnił z owoców papryki i zidentyfikował witaminę C (1933); odkrył witaminę P (1936). Wykazał, że kwas adenozynotrifosforowy (ATP) jest niezbędnym źródłem energii umożliwiającej skurcz mięśni. Za odkrycia dotyczące procesów spalania biologicznego, a szczególnie za odkrycie i ustalenie budowy chemicznej witaminy C (kwasu askorbinowego), otrzymał w 1937 roku Nagrodę Nobla.
Twierdził, że nie jest człowiekiem religijnym, którego utożsamiał ze znającym odpowiedzi na najważniejsze pytania, ale uważał, że jest człowiekiem pobożnym, który wciąż więcej pyta i szuka, niż już wie.

Charles Hard Townes (1915 - 2015) – amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w roku 1964 za badania dotyczące elektroniki kwantowej i wynalezienie masera. Opracował też podstawy naukowe, które doprowadziły do skonstruowania lasera rubinowego przez jego studenta Theodore'a Maimana. Laureat wielu innych nagród, w tym nagrody Templetona, za wkład w godzenie nauki i religii. Baptysta, członek Papieskiej Akademii Nauk.

Mario José Molina Henríquez (ur. 1943) – meksykański chemik atmosfery, laureat Nagrody Nobla w 1995. W 1995 otrzymał, wraz z Paulem Crutzenem (który kilka lat wcześniej zaobserwował podobny wpływ tlenku azotu na warstwę ozonową) i F. Sherwoodem Rowlandem, Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za wkład w badania chemii atmosfery, zwłaszcza procesów powstawania i destrukcji warstwy ozonowej. Katolik, członek Papieskiej Akademii Nauk.

s. Mary Kenneth Keller (1913 - 1985) – amerykańska zakonnica, pedagog i innowatorka w dziedzinie informatyki. 7 czerwca 1965 odebrała wraz z Irvingem Tangiem pierwsze amerykańskie doktoraty w tej dziedzinie, zdobywając je na uniwersytecie waszyngtońskim. Pomogła rozwinąć podstawy programowania.

Georges-Henri Lemaître (1894 - 1966) – belgijski ksiądz katolicki i astronom, jeden ze współtwórców współczesnej kosmologii relatywistycznej. Jako pierwszy zastosował w kosmologii fizykę kwantową. Rozwijał idee Alberta Einsteina. Stworzył hipotezę Wielkiego Wybuchu (nazywał ją Hipotezą Pierwotnego Atomu). Przewidział istnienie promieniowania reliktowego.

Ciekawostka odnośnie ks. Lemaitre'a z ostatnich dni: prawo Hubble’a - Lemaître’a, link [link widoczny dla zalogowanych]

ks. Lemaitre i Einstein

Robert Jastrow (1925 - 2008) – astronom, fizyk i kosmolog. Pracował dla NASA w czasie lotów na Księżyc.
Teraz widzimy, że dowody z astronomii prowadzą do biblijnego poglądu na pochodzenie świata. Zachodzą wprawdzie różnice w szczegółach, ale zasadnicze elementy w astronomicznej i biblijnej Księdze Rodzaju są jednakowe: łańcuch wydarzeń prowadzących do człowieka rozpoczął się nagle i gwałtownie w określonym momencie, w błysku światła i energii (God and the Astronomers, Nowy Jork 1978).

Jacques Arsac - francuski fizyk i informatyk. Po ukończeniu fizyki w prestiżowej Ecole normale superieure pracował najpierw w dziedzinie radioastronomii. W 1956 stworzył centrum obliczeniowe obserwatorium w Meudon, a następnie nim kierował. W 1965 został mianowany profesorem tytularnym katedry programowania na wydziale nauk ścisłych w Paryżu.
Jego badania w dziedzinie informatyki dotyczyły programowania, którym zajął się w pracy Podstawy programowania. Opracował metodę tworzenia programów, która jest dziś szeroko stosowana w szkolnictwie. Pełnił funkcję generalnego inspektora szkół średnich.
Arsac wiele zdziałał na rzecz rozwoju informatyki broniąc od roku 1970 na łamach "La Science informatique" tezy, wedle której informatyka stanowi prawdziwą dyscyplinę naukową. Jej naturę i znaczenie analizował w książce Maszyny myślące. Jest autorem licznych artykułów i siedmiu książek o informatyce, a także członkiem-korespondentem francuskiej Akademii Nauk (Wiara w Jezusa Chrystusa jest dla mnie tym, co nadaje sens mojemu życiu, za: Delumeau, patrz poniżej).

Jean Dorst - przez 10 lat dyrektor Museum national d'histoire naturelle, od 1947 r. pracownik tej instytucji, profesor zwyczajny w katedrze zoologii ssaków i ptaków.
Ornitolog i ekolog, autor kilkuset publikacji naukowych, w tym przetłumaczonej na siedemnaście języków Zanim przyroda umrze oraz Siła życia. Obie książki są pokłosiem jego misji badawczych w świecie.
Członek Academie des sciences, Academie des sciences d'outre-mer, Academie nationale de Bordeaux, członek-korespondent Academie de Montpellier, członek honorowym licznych towarzystw naukowych we Francji i za granicą (Tytułem anegdoty przypomnę spotkanie jednego z moich mistrzów, jednego z największych biologów francuskich naszego stulecia, dziś już nieżyjącego, z pewną młodą, nieco naiwną studentką. Kończąc rozmowę, uczony powiedział: "Tak, proszę pani, spotkałem Boga - tam, gdzie pani nigdy Go nie spotka...na szczytach nauki!", za: Delumeau).

Alexandre Favre (ur. 1911) - studia wyższe ukończył na uniwersytetach w Aix-Marseille i w Paryżu, gdzie obronił pracę doktorską z fizyki w zakresie mechaniki płynów i turbulencji atmosferycznej. Wykładowca na wydziale nauk ścisłych w Marsylii, w 1960 założył Instytut Statystycznej Mechaniki Turbulencji dla badania przepływów cieczy przy prędkościach pod- i ponaddźwiękowych oraz na pograniczu atmosfera-ocean. Był naukowym współpracownikiem ministerstwa lotnictwa, Office national d'etudes et de recherches aerospatiales, doradcą naukowym Komisariatu Energii Atomowej; w latach 1962-63 profesor wizytujący na Johns Hopkins University w Baltimore; członek Comite national de la recherche scientifique oraz Comite consultatif des universites, prezez Federation universitaire de mecanique. Członek Academie des sciences i Academie nationale de l'air et de l'espace (W moim doświadczeniu naukowym nie znalazłem sprzeczności z wiarą. Co więcej, oznaki celowości nastawionej na życie - coraz bardziej widoczne w trakcie refleksji międzydyscyplinarnej - wiarę tę potwierdziły, za: Delumeau).

Paul Germain - matematyk, dawny uczeń Ecole normalne superieure. Jego pierwsze prace dotyczyły aerodynamiki około- i ponaddźwiękowej oraz teorii fal uderzeniowych w dynamice gazów i hydromagnetodynamice. Później poświęcił się mechanice ośrodków ciągłych i jej zastosowaniom w mechanice ciała stałego. Jest autorem około setki rozpraw i sprawozdań oraz kilku książek.
Był wykładowcą w Ecole polytechnique, na Uniwersytecie Piotra i Marii Curie oraz na kilku uniwersytetach w USA. W latach 60-tych dyrektor generalny Office national d'etudes et de recherches aerospatiales (ONERA), w latach 70-tych prezes Union internationale de mecanique theorique et appliquee (IUTAM). Doktor honoris causa kilku uniwersytetów zagranicznych, dożywotni sekretarz francuskiej Akademii Nauk, członek Międzynarodowej Akademii Astronautyki, Papieskiej Akademii Nauk oraz kilku akademii zagranicznych (Chrześcijanie w swych codziennych modlitwach, Kościół w swej liturgii, nieustannie przypominają sobie, że świat ma być przyjmowany jako dar Boga oraz że ludzie winni brać zań odpowiedzialność, aby wcielać w społeczeństwach marzenie stryjecznego prawnuka ślimaka o sprawiedliwości i w ten sposób przygotowywać nadejście Królestwa. Chrześcijanie i Kościół mogą powtarzać ludziom słowa, jakie otrzymali: "Szukajcie najpierw Królestwa Bożego i jego sprawiedliwości, a reszta będzie wam dana." Tym, co jest trudne i o co trzeba się starać z wytrwałością i wyobraźnią, jest przenikanie sprawiedliwości do życia ludzkości. Reszta, jak rachunek całkowy, nauka, technologia, wzrost możliwości i autonomii, kontrola nad światem, wszystko to jest stosunkowo łatwe i przyjdzie w dość naturalny sposób jako przedłużenie dzieła ewolucji biologicznej (...), za: Delumeau).

Pierre Karli (ur. 1926) - wykładowca neurofizjologii na wydziale medycyny Uniwersytetu im. Ludwika Pasteura w Strasbourgu i dyrektor departamentu neurofizjologii w Centre de neurochimie CNRS od 1966 do 1987 roku. Profesor emerytowany neurofizjologii.
Prezydent Uniwersytetu im. Ludwika Pasteura w Strasbourgu, prezes ISRA (International Society for Research on Aggression) oraz prezes EBBS (European Brain and Behaviour Society). Członek Academie des sciences (Z jednej strony mogę chyba powiedzieć, że zawsze starałem się wypełniać podstawowy warunek wszelkiej pracy naukowej, jakim jest intelektualna uczciwość i dokładność. Skądinąd nie ulega jednak wątpliwości, że wiara chrześcijańska i wynikające z niej koncepcja człowieka wpłynęły w pewien sposób na moją refleksję naukową. Każdy badacz potrzebuje całościowej wizji swej dziedziny, pewnych ram koncepcyjnych umożliwiających tworzenie hipotez roboczych i właściwą interpretację wyników. Otóż jeśli chodzi o bardzo złożone interakcje mózgu i zachowania, dane, jakimi dysponujemy, są bardzo fragmentaryczne i częściowo sprzeczne. Jeśli więc chce się konstruować spójną i znaczącą syntezę, trzeba dokonywać wyborów. Wybory te - czy jest się tego świadomy, czy też nie - podlegają wpływom motywów zewnętrznych wobec ściśle naukowej metody. Z chwilą gdy w interesującej nas dziedzinie aktualny stan wiedzy pozwala na kilka interpretacji, wówczas jest dla mnie ważne i wystarczające, by wiedzieć, że moja osobista interpretacja jest jedną z możliwych (...). Cytując filozofa Jeana Guittona, chrześcijanina i członka francuskiej Akademii Nauk, "Nie miałbyś tak bolesnego poczucia niedoskonałości i absurdu, gdybyś nie miał głębszego obrazu Doskonałości", Karli pisze: Człowiek uczyniony na obraz Boga nosi w sobie cząstkę boskości - światła i nieskończoności - zaś zło jest w gruncie rzeczy rozmyślną negacją tego istotnego aspektu, istotnego, bo wyzwalającego nasze istnienie i życie, za: Delumeau).

John David Barrow (ur. 1952) – angielski fizyk teoretyk, kosmolog, profesor nauk matematycznych na Uniwersytecie Cambridge, pisarz popularnonaukowy. Jest także dyrektorem Millenium Mathematics Project. Na swym koncie ma ponad 350 publikacji i ponad 100 recenzji naukowych, a także książki popularnonaukowe (w j. polskim ukazały się Księga wszechświatów, Księga nieskończoności, Kres możliwości? Granice poznania i poznanie granic, Wszechświat a sztuka. Fizyczne, astronomiczne i biologiczne źródła estetyki, Początek Wszechświata, Teorie wszystkiego. W poszukiwaniu ostatecznego wyjaśnienia, Pi razy drzwi, Książka o niczym, Stałe natury. Anglikanin.

Carl Friedrich Freiherr von Weizsäcker (1912 - 2007) - niemiecki fizyk i filozof. Twórca wzoru Weizsäckera, odkrywca tzw. cyklu węglowego. W czasach Trzeciej Rzeszy uczestniczył w badaniach nad niemiecką bronią atomową. W latach 1946-1957 pracował jako kierownik działu w Instytucie Maxa Plancka w Getyndze. W latach 1957-1969 wykładał filozofię na uniwersytecie w Hamburgu. W latach 1970-1980 kierował Instytutem Maxa Plancka. Był członkiem Rady Naukowej Instytutu Nauk o Człowieku. W 1989 został laureatem Nagrody Templetona, autor 17 książek, w tym Wiara chrześcijańska i nauka.

Stanley L. Jaki OSB (1924 - 2009) - węgierski kapłan z zakonu benedyktynów, teolog, fizyk i filozof nauki. Od 1975 roku do śmierci był profesorem na Uniwersytecie Seton Hall w South Orange w stanie New Jersey. W 2018 roku, Jaki został nazwany przez portal Aleteia.org jednym z pięciu katolickich naukowców, „którzy ukształtowali nasze rozumienie świata” obok Kopernika, Gregora Mendla, Giuseppe Mercalli'ego i Georges'a Lemaitre'a.
Po ukończeniu studiów licencjackich z filozofii, teologii i matematyki, uzyskał dyplom z teologii i fizyki oraz doktorat z teologii na Papieskim Ateneum św. Anzelma w Rzymie (1950) oraz z fizyki na Uniwersytecie Fordham (1958), pod przewodnictwem laureata Nagrody Nobla Victora Hessa, współodkrywcy promieni kosmicznych. Prowadził również badania podoktoranckie z filozofii nauki na Uniwersytecie Stanforda, UC Berkeley, Uniwersytecie Princeton i Institute for Advanced Study w Princeton.
Jaki jest autorem 29 książek, w tym ok. 20 poświęconych związkom współczesnej nauki z chrześcijaństwem. Był wykładowcą Fremantle w Balliol College w Oksfordzie, wykładowcą Hoyt na Uniwersytecie Yale oraz wykładowcą Farmington Institute na Uniwersytecie Oksfordzkim. W latach 1974–1975 i 1975–1976 był wykładowcą Gifford na Uniwersytecie w Edynburgu. W 1987 roku otrzymał Nagrodę Templetona. Był jedną z pierwszych osób w nauce, które uważały, że twierdzenie Gödla o niezupełności jest istotne dla teorii wszystkiego (TOE) w fizyce teoretycznej.

Francisco J. Ayala (ur. 1934) – amerykański genetyk, biolog molekularny i filozof, autor książki Dar Karola Darwina dla nauki i religii. Został wyświęcony na kapłana w zakonie dominikańskim, by po chwili opuścić zakon.
Prowadził badania dotyczące genetyki populacyjnej i ekologii muszek owocowych, później zajmował się genetyką i ewolucją pierwotniaków wywołujących choroby tropikalne (m.in. świdrowcem amerykańskim powodującym chorobę Chagasa).
Nagroda National Medal of Science, przyznawana przez prezydenta USA za znaczący wkład w rozwój nauki. Nagroda Templetona za rok 2010. 12 doktoratów honoris causa.
Był członkiem American Association for the Advancement of Science, pełniąc funkcję przewodniczącego jego rady dyrektorów w latach 1993–1996. Był także doradcą Agencji Ochrony Środowiska USA, National Science Foundation i National Institutes of Health. Trzeba tu podać informację o tym, że został oskarżony o molestowanie 4 kobiet, post jednak nie dotyczy etycznej nieskazitelności przedstawianych tu osób, a jego jedynym celem jest zbadać, czy IQ osób wierzących pozwala im uprawiać naukę i osiągać w niej sukcesy.

Artur Peacocke (ur. 1924) - brytyjski biochemik z Oxfordu, pionier wczesnych badań nad strukturą DNA. Najpierw "łagodny agnostyk", jak siebie określał, potem coraz bardziej przekonany, że nauka nie jest w stanie odpowiedzieć na najważniejsze pytania z jakimi zmaga się człowiek. W roku 1971, a więc w wieku 47 lat, przyjął święcenia kapłańskie w Kościele anglikańskim. Później dziekan Clare College Cambridge, gdzie wykładał biochemię i teologię. Założyciel i dyrektor Centrum Iana Ramseya, Interdyscyplinarnego Studium Wierzeń Religijnych w Odniesieniu do Nauk włącznie z Medycyną, w St. Cross College Oxford. Założył również Stowarzyszenie Wyświęconych Naukowców na Brytyjskim Forum Nauki i Religii w Oxfordzie, zrzeszające kapłanów-uczonych. W latach 1989-1996 honorowy kapelan katedry oxfordzkiej. Odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego przez królową Elżbietę II (1993). Wykładowca-wizytator na uniwersytetach USA, w Japonii i w innych częściach świata. Laureat nagrody Templetona (2001). Autor wielu książek, m.in. Drogi od nauki do Boga.

John Polkinghorne (ur. 1930), angielski fizyk teoretyczny. Profesor fizyki matematycznej na Uniwersytecie w Cambridge od roku 1968 do 1979, kiedy to zrezygnował ze stanowiska i kariery naukowej przyjmując święcenia kapłańskie w Kościele anglikańskim. Prezes Queens College w Cambridge od 1988 do 1996 roku. Autor 5 książek o fizyce i 26 o relacji między nauką a religią. Laureat nagrody Templetona (2002).
Wraz ze studentami przez 25 lat pracował nad teoriami na temat cząstek elementarnych, odegrał rolę w odkryciu kwarka i zbadał analityczne i wysokoenergetyczne właściwości całek Feynmana i podstawy teorii S-Matrix. Podczas pracy w Cambridge spędzał również czas w Princeton, Berkeley, Stanford oraz w CERN w Genewie. Został wybrany na członka Royal Society w 1974 roku. Członek BMA Komisji Etyki Medycznej oraz Komisji Genetyki Człowieka, jak również Zespołu ds. Badań nad Psychologią i Religią Uniwersytetu w Cambridge. Podczas odbierania doktoratu honoris causa w Hongkongu wygłosił wykład dotyczący dialogu Wschód-Zachód, wspólnie z laureatem nagrody Nobla Chen Ning Yangiem.

Paul Davies (ur. 1946) – brytyjski fizyk, pisarz i publicysta, profesor w Arizona State University w Tempe (USA), dyrektor BEYOND: Centrum Fundamentalnych Idei w Nauce. Wcześniej zatrudniony na uniwersytetach University of Cambridge, University of London, Newcastle University, University of Adelaide i Macquarie University. Zajmuje się przede wszystkim kosmologią, kwantową teorią pola i astrobiologią. Zwolennik podróży w jedną stronę na Marsa. Od 2005 kieruje grupą w projekcie SETI: Post-Detection Science and Technology Międzynarodowej Akademii Astronautyki.
Zainteresowania Davisa obejmują fizykę teoretyczną, kosmologię i astrobiologię. Jego badania obejmowały głównie kwantową teorię pola w zakrzywionej czasoprzestrzeni. Jego wyróżniający się wkład obejmuje tak zwany efekt Unruha oraz tak zwany stan próżni Buncha–Daviesa, leżący u podstaw fluktuacji mikrofalowego promieniowania tła, pozostałości po Wielkim Wybuchu. Praca napisana wspólnie z Fullingiem i Unruhem była pierwszą pracą, w której zasugerowano, że czarne dziury parujące w wyniku efektu Hawkinga tracą masę w rezultacie strumienia ujemnej energii promieniującej do morza otaczającej przestrzeni. Davies zajmował się także problemem strzałki czasu. Był także jedną z pierwszych osób, które propagowały teorię, że życie na Ziemi może pochodzić ze skał Marsa wyrzuconych w wyniku zderzeń z asteroidami i kometami. Podczas swojego pobytu w Australii pomógł utworzyć Australijskie Centrum Astrobiologii. Davies jest Głównym Badaczem (Principal Investigator) w Centrum Zbieżności Fizyki i Biologii Nowotworów (Center for Convergence of Physical Science and Cancer Biology) w Arizona State University. Jest to częścią programu ustanowionego przez National Institutes of Health's National Cancer Institute w celu zaangażowania fizyków do badań nad nowotworami.
Popularyzator nauki, autor m.in. Planu Stwórcy, konfrontującej wyniki nauk, głównie fizycznych i kosmologicznych, z zagadnieniami religijnymi.

Michał Heller (ur. 1936) - fizyk, kosmolog, filozof nauki i ksiądz katolicki (doktorat z filozofii i kosmologii, później habilitacja i stopień profesora). Jeden z założycieli Krakowskiej Grupy Kosmologicznej oraz Ośrodka Badań Interdyscyplinarnych na Papieskiej Akademii Teologicznej i jego dyrektor. Pracownik Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego, fundator i dyrektor Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych. Laureat nagrody Templetona za rok 2008. Autor specjalistycznych monografii z kosmologii Teoretyczne podstawy kosmologii i Osobliwy Wszechświat. Autor ok. 60 książek z dziedziny nauka-wiara, z filozofii nauki oraz historii kosmologii.
Członek Polskiej Akademii Umiejętności, Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, Polskiego Towarzystwa Fizycznego, Polskiego Towarzystwa Relatywistycznego, Polskiego Towarzystwa Teologicznego w Krakowie, Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Papieskiej Akademii Nauk, Petersburskiej Akademii Historii Nauki i Techniki, Europejskiego Towarzystwa Fizycznego, Międzynarodowej Unii Astronomicznej, International Society for General Relativity and Gravitation, International Society for the Study of Time International Society for Science and Religion, Center for Theology and Natural Sciences, Berkeley.
Otrzymał 7 doktoratów honoris causa, liczne nagrody, tytuły, medale i ordery.

Francis S. Collins (ur. 1950) – amerykański lekarz i genetyk znany z przełomowych odkryć w dziedzinie chorób genetycznych. Kierował Projektem Poznania Ludzkiego Genomu. Powołał BioLogos Foundation, zajmującą się relacją między nauką a religią. Był ateistą, po czym nawrócił się na chrześcijaństwo ewangelikalne. Od 2009 r. dyrektor Narodowych Instytutów Zdrowia. W 2009 papież Benedykt XVI powołał go do Papieskiej Akademii Nauk. Autor takich prac jak Język Boga. Kod życia - nauka potwierdza wiarę czy Język życia. DNA a rewolucja w medycynie spersonalizowanej.

brat Guy Consolmagno (ur. 1952) – amerykański planetolog, astronom, popularyzator nauki i jezuita. Oprócz pracy badawczej zajmował się pracą dydaktyczną. Wykładał na Massachusetts Institute of Technology. Pracował też w Harvard College Observatory. Obecnie dyrektor Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego. Był również przewodniczącym Division for Planetary Sciences w American Astronomical Society. Pracę magisterską obronił na Massachusetts Institute of Technology, doktorat w Lunar and Planetary Laboratory Uniwersytetu Arizony.
Jest autorem ponad 40 prac naukowych na tematy związane z astronomią. Oprócz tego był współautorem książek popularnonaukowych, tłumaczonych później na wiele języków. W 1996 roku wziął udział w ANSMET, akcji poszukiwania i badania meteorytów z Antarktydy. W czasie jej trwania odkrył kilka meteorytów. W 2000 roku Międzynarodowa Unia Astronomiczna nadała jego imię planetoidzie (4597) Consolmagno, znanej także jako Little Guy (można ją rozumieć jako "Mały Guy", albo dosłownie jako "Mały Facet"). Nagrodzony medalem Carla Sagana przez Amerykańskie Towarzystwo Astronomiczne.
Do jezuitów wstąpił w wieku 37 lat, już w trakcie trwania kariery naukowej.

*

Gdy ma się nieco więcej czasu niż ja, listę tę łatwo pomnożyć kilkukrotnie, zwłaszcza o uczonych wciąż żyjących lub uczonych nie-noblistów (pominąłem celowo uczonych, artystów i filozofów do XX w. <poza H. Bergsonem> oraz ludzi kultury, artystów i filozofów współczesnych czy choćby większość laureatów Nagrody Templetona, przyznawanej od blisko 50 lat właśnie za wkład w budowanie dialogu między nauką i religią), którzy jednak wkład do nauki mają spory lub są w naukę mocno zaangażowani, jak choćby ostatni wymienieni Fr. Collins i P. Davies. Wystarczy w tym kontekście zajrzeć do książki Uczony i wiara Jean Delumeau (z której zaczerpnąłem 5 nazwisk, pomijając dwukrotnie więcej), by przekonać się jak poważni uczeni, odpowiedzialni za wielkie projekty i przełomy w nauce, godzą swoją wiarę i badania naukowe. Wielu z nich prowadzi najnormalniej w świecie aktywne życie duchowo-religijne, uczestniczą w nabożeństwach swoich wspólnot, modlą się, czytają Pismo Święte itd. Nie mogę się powstrzymać, aby nie wspomnieć tu choćby o Elizabeth Anscombe, uczennicy wspomnianego filozofa analitycznego Ludwiga Wittgensteina (wraz z dwoma innymi osobami była wykonawczynią jego testamentu; jej też zawdzięcza się wydanie jego Dociekań filozoficznych, które po śmierci filozofa przetłumaczyła z oryginału niemieckiego na angielski), która objęła po nim katedrę w Cambridge, wcześniej 34 lata pracując na Uniwersytecie Oksfordzkim. Na katolicyzm nawróciła się właśnie podczas studiów filozoficznych i wraz z mężem (również filozofem) nie tylko całe późniejsze życie praktykowała katolicyzm, ale pisała też prace filozoficzne broniące tradycyjnej doktryny katolickiej (m.in. transsubstancjacji czy zakazu antykoncepcji). O jej pracy Intention, amerykański filozof analityczny Donald Davidson stwierdził, że „jest to najważniejsze potraktowanie problemu działania od czasów Arystotelesa”.

Trudno też nie wspomnieć tu, mimo celowego braku odwołań personalnych do przeszłości i rezygnacji z przywoływania osiągnięć wierzących uczonych przed wiekiem XX, o tym, że większość największych uczelni w Europie i w USA ma korzenie religijne, włącznie z najbardziej prestiżową uczelnią na świecie - Uniwersytetem Harvarda (od roku 2003 niezmiennie pierwsze miejsce w Akademickim Rankingu Uniwersytetów Świata), założonym w 1636 r. jako college przez purytańskiego kaznodzieję, wielebnego Johna Harvarda, po to, aby, jak pisze Zbigniew Drozdowicz, "realizowano na nim purytańskie ideały życia religijnego i kształcenia" (2).
Posłuchajmy jeszcze Z. Drozdowicza:

mat

Na pewno jest dla głąbów, gdyby nie była, to miliardy ludzi bez wykształcenia nie byłoby religijnymi.
Ciekawsze jest natomiast jak takie artykuły niezamierzenie kopią grób religii, sugerują, że autorytetem jest nie Bóg tylko... nauka. Takie artykuły to dowód na zwycięstwo nauki nad religią.

fedor