ŚFiNiA

Michał Dyszyński

Kwestie przekonywania, właśnie jak to ujmuje tytuł wątku "co by cię przekonało?" warto jest według mnie postawić ogólnie.
Weźmy DOWOLNĄ TEZĘ (chcę odejść od skupiania się na kwestiach stricte religijnych, lecz najpierw ustalić ogólne zasady przekonywania, a dopiero z tej perspektywy ewentualnie wrócić do wiary religijnej) i zastanówmy się ogólnie: jak w ogóle miałby wyglądać ów stan, w którym Michał jest przekonany? (zacznę pisać w trzeciej osobie o mnie, bo to trochę upraszcza pewne kwestie statusu wypowiedzi - tutaj określa to, iż piszę o sobie i od siebie, choć jednocześnie z dystansem wobec siebie - jako trzecia osoba).

Michał widzi sprawę następująco:
1. Na start każda teza powinna być postawiona jako wątpliwa, pojawia się zatem kwestia SPOSOBU NA PRZEJŚCIE OD STANU WĄTPIENIA do przynajmniej jakiejś formy wyróżnienia danej tezy z domyślnego statusu "wątpliwość" do statusu "uzasadniona"
2. To trzeba jakoś dokonać, od czegoś wyjść - od czego? W moim przekonaniu trzeba PRZEANALIZOWAĆ ZNACZENIA dla danej tezy, wniknąć w to, czym teza "czepia się" jakichś - mniej lub bardziej sprawdzonych - mniemań, przekonań w moim umyśle. Powtórzę: W MOIM UMYŚLE, bo nie mam dostępu do umysłów cudzych, a jeśli nawet cudzy pogląd akceptuję, bo go gdzieś przeczytałem, to akceptuję go PO PRZYJĘCIU W MOIM UMYŚLE. Pogląd mi nieznany nie będzie - z przyczyn chyba oczywistych - rozważany.
3. Teraz stawiam sobie pytanie: skąd poznam znaczenia dla danej tezy? Ano stanie się to w ten sposób, że sobie w umyśle STWORZĘ MODEL ODNIESIEŃ dla danej tezy, sformułuję sobie w umyśle to, że owa teza zależy od tez innych T1, T2, T3, doznań zmysłowych D1, D2, D3, D4, warunków i reguł przejścia R1, R2, R3, R4, R5 (przykładowo, tak to nazywam - ilości i nazwy są nieistotne).
4. Gdy stworzę sobie ten model, to z niego za chwilę wyciągnę sobie wniosek: co w tym moim modelu potwierdza mi tezę, a co jej zaprzecza. Mogę ten układ MODEL - WNIOSEK O POTWIERDZENIU uznać za kryterium potwierdzenia mojej tezy. W konkretnym przypadku owo kryterium może np. nakazać mi wykonanie jakiegoś doświadczenia, spytanie się kogoś o coś, przeczytanie czegoś gdzieś tam, zbudowanie czegoś i spytanie się ludzi, czy im się podoba itd. itp..... (możliwości są niezliczone).

Co z tego wynika?
Ano przede wszystkim to, że potwierdzenie czegokolwiek nie bierze się jakoś automatycznie z jakiegoś postanowienia, chcenia, nie jest żadnym magicznym sposobem "teraz chcę potwierdzić swoją tezę, więc ją potwierdzam, skoro tak chcę". Nie, potwierdzenie ZAWSZE wymaga przyjęcia jakichś założeń, modelu. Nie ma w istocie potwierdzenia "tak w ogóle", czyli potwierdzenia "bo się potwierdziło" albo...
... albo takie "potwierdzenie", jeśli ktokolwiek chciałby je do dyskusji wystawić jest funkcjonalnie nieodróżnialne od najbardziej arbitralnej wiary. Potwierdzenie, dla którego nie da się wskazać z czego on się bierze, tylko się stwierdza "to jest potwierdzone" jest arbitralną wiarą w sposób idealny - z definicji.
Potwierdzenie, które miałoby mieć JAKĄKOLWIEK SZANSĘ na odbicie się od arbitralności musi POKAZAĆ CZYM jest dokonywane - czyli trzeba wskazać konkretny model, konkretne więzy łączące znaczenia z naszej tezy, z czymś tam co traktujemy jako mające moc potwierdzania. Kto zatem modelu i założeń nie określa dla swojej tezy, ten prezentuje wyłącznie swoją arbitralną wiarę.
Model i założenia wyłaniają bowiem tezę z postaci intuicyjnej, w której każdy sobie myśli o danej rzeczy jak chce i co chce, do postaci DAJĄCEJ SIĘ ANALIZOWAĆ, a przez to właśnie sprawdzać poprawność więzów pomiędzy tezą, a jakimiś tam (innymi) znaczeniami.

Schemat ten jest OGÓLNY, dotyczy tak tez matematycznych, społecznych, biologicznych, religijnych, filozoficznych. Zawsze jest tak, że potwierdzenia jesteśmy w stanie generować dopiero wtedy, gdy mamy CZYM je generować, czyli gdy mamy ten system rozumienia (model, założenia), na który w rozumowaniu będziemy się powoływać.
Ale skąd bierzemy ów system rozumowania potwierdzającego?
To jest fundamentalne pytanie.
Moja odpowiedź jest następująca: nie ma tu obiektywnej, czyli absolutnej, wymuszającej jej przyjęcie przez każdego metody.
Każdy przyjmuje ten model i założenia, a dalej to jak się potwierdza teza, o której myśli AKTEM SYNTETYCZNEGO UJĘCIA SPRAWY i WŁASNEJ DECYZJI, że właśnie tak to powinno się rozumieć, tak potwierdzać, tak traktować.

Jest parę aspektów, które ludziom przesłaniają ten fakt, iż ostatecznie to oni podejmują decyzję o przyjęciu jakiegoś systemu potwierdzania dla każdej tezy. Przesłaniają to DOMYŚLNOŚCI maści wszelakiej. Do tych domyślności zaliczymy
- edukację, którą odebraliśmy - ujednolica ona traktowania spraw przez ludzi podlegających danemu systemowi kształcenia
- ogólne przekonania w danej grupie ludzi
- pewne odruchy poznawcze jakie posiadamy.
Ponieważ najczęściej w dyskusji pojawiają się pojęcia z systemu edukacji, którą odbieramy, a to ten system w ogóle DEFINIUJE nam owe pojęcia, to zwykle jest tak, że posiadamy dość daleko posuniętą zgodność traktowania rzeczy, a także to, że traktujemy to jako oczywistość, jako absolutny brak alternatywy. W rzeczywistości alternatywa jest zawsze, tylko dla nas będzie ona mentalnie przysłonięta, bo wszystko z czym się spotykaliśmy ukazywało nam tę jedną opcję.

Skoro tak, skoro Michał wie, wszystko co będzie dla niego potwierdzeniem, co by go przekonało, weźmie się z założenia jakiegoś systemu odniesień, modelu, założeń, który trzeba będzie zaakceptować jakąś formą uwierzenia w sens tego, a nie innego wyboru, to Michał już nie żąda po prostu "potwierdza mi to" - kropka, czyli nie oczekuje potwierdzeń "tak w ogóle", które są absolutne, spadają swoją oczywistością jako niepodważalna prawda, lecz podchodzi do sprawy z pokornym przeświadczeniem, iż nic lepszego nie dostanie, niż potwierdzenia, które WYNIKNĄ Z JEGO ZAŁOŻEŃ, czyli wynikną z jakichś wiar, w takie a nie inne traktowanie pojęć, tez.
Najlepsze co Michał wymyślił w tej sytuacji, to jakoś sobie ten system modeli, przekonań, wiar UPORZĄDKOWAĆ, czyli ZASTANOWIĆ SIĘ NAD WSPÓLNYMI DLA NICH REGUŁAMI. Te wspólne reguły Michał nazywa "światopoglądem". Światopogląd to jest taka epistemologiczna "instrukcja obsługi" jak traktować pojęcia niższego rzędu - w co bardziej wierzyć na start, a w co mniej. I tego światopoglądu nie da się udowodnić, nie da się wykazać rozumowaniem wynikające z jakichś doświadczeń, doznań (choć jakoś ogólnie światopogląd będzie tymi doświadczeniami i doznaniami INSPIROWANY), bo układ jest taki, iż to właśnie one - doświadczenia i doznania, a dalej też modele i założenia - domagają się "epistemicznego wsparcia" od światopoglądu. To światopoglądu rządzi, ustala co będzie priorytetem w potwierdzaniu, czy - jak to głosi tytuł wątku - co "przekonałoby" w danej kwestii daną osobę.

Tu warto zauważyć, że nie wchodziłem jak dotąd w to, czy światopogląd ma być religijny, czy nie. W ogólności światopogląd może się mieć do religii nijak, w ogóle np. jej nie uwzględniając. Ale jednak musi być, aby rozumowania były uporządkowane, aby nie było tak, że nasze przekonania, potwierdzenia pojawiają się chaotycznie - nie wiadomo skąd wyłaniając w umyśle, nie wiadomo na jakiej zasadzie coś "wyjaśniając", albo i temu przecząc.

Kruchy04

fedor

Kruchy04

fedor

Michał Dyszyński

Kruchy04

Michał Dyszyński

Semele

Edytowany

Kruchy04

Kruchy04

Michał Dyszyński

Kruchy04

Michał Dyszyński

Semele

Edytowany

Kruchy04

Michał Dyszyński

fedor

Kruchy04

Semele

Michał Dyszyński

Kruchy04